Jaarlijks verslag over de voornaamste evoluties op de markt van de elektriciteitscontracten op basis van een dynamische elektriciteitsprijs in 2023

Sinds het tweede kwartaal van 2021 worden er op de elektriciteitsmarkt contracten op basis van een dynamische elektriciteitsprijs aangeboden voor huishoudens en kmo’s met een digitale meter in Vlaanderen.

Bij een contract met een dynamische elektriciteitsprijs, dat kan worden afgesloten voor zowel de consumptie als de injectie van elektriciteit, schommelt de energieprijs per kWh afhankelijk van de prijzen op de day-ahead groothandelsmarkt voor België. De elektriciteitsprijs wordt per uur, in overeenstemming met de marktvereffeningsperiode, berekend. Deze contracten worden aldus onderscheiden van vaste prijscontracten waarvan de prijs niet schommelt tijdens de looptijd van het contract en van contracten met een variabele prijs die evolueren in functie van prijsformules op basis van groothandelsmarkten op korte,  middellange of lange termijn.

Op 30 september 2023 hadden de leveranciers in totaal 1.830 lopende contracten met een dynamische elektriciteitsprijs bij de CREG gerapporteerd. Op een totaal aantal  van meer dan 6,2 miljoen actieve toegangspunten betekent dit een penetratiegraad van 0,03 %. Met een totaal aantal digitale meters met “meetregime 3” van 29.439 en een totaal aantal lopende contracten van 1.830 betekent dit dat het potentieel aan klanten tot 16 maal hoger ligt dan het huidige aantal klanten dat op 30 september 2023 een lopend contract met dynamische elektriciteitsprijs had.

Momenteel hebben contracten op basis van een dynamische prijs een lage penetratie die onder andere verklaard kan worden door het feit dat deze contracten pas onlangs (Q2 2021), enkel in het Vlaams Gewest, op de Belgische markt gekomen zijn en dat afnemers ze alleen kunnen aangaan als ze vooraf beschikken over een digitale meter waarvoor “meetregime 3” kan worden geactiveerd.

Contracten met dynamische prijzen kunnen interessant zijn wanneer een consument zeer energieverslindende toestellen heeft, zoals een warmtepomp, elektrische verwarming of een laadstation voor een elektrische auto waarvan het gebruik niet gecompenseerd wordt door zonnepanelen en wanneer die consument in staat is om deze te programmeren om structureel te werken op momenten dat de prijzen laag zijn. De huishoudelijke opslag van elektriciteit kan in het kader hiervan ook een belangrijke rol spelen: die kan het mogelijk maken om op een ander moment te verbruiken door te laden wanneer de prijs laag is en te injecteren wanneer de prijs hoog is.

Om niet geconfronteerd te worden met een aanzienlijke verhoging van de elektriciteitsfactuur moet men dus zeer aandachtig zijn en zijn verbruiksgedrag daaraan aanpassen. Voor consumenten die niet beschikken over dergelijke toestellen zou het in de meeste gevallen financieel niet interessant kunnen zijn om voor een contract met een dynamische prijs te kiezen. Het elektriciteitsverbruik voor dagelijkse activiteiten (koken, verlichting, enz.) zal immers niet gemakkelijk kunnen worden uitgesteld of gewijzigd.

Update 23 februari 2024

De CREG publiceert een addendum waarin het besparingspotentieel en het risico gelinkt aan dynamische elektriciteitscontracten verder wordt uitgewerkt, en waar dieper wordt ingegaan op de moeilijkheid om dynamische tarieven te vergelijken met vaste of variabele contracten. Voor een typische standaardafnemer (3.500 kWh/jaar) bedraagt de energiecomponent van het dynamisch contract (inclusief realistische abonnementskosten, indexatiecoëfficiënt en markup) 476,9 €/jaar. Wanneer een consument tijdens de zes duurste uren zijn consumptie met 100% verschuift naar de zes goedkoopste uren, en dit elke dag opnieuw, bedraagt de totale kostprijs 409,0 €/j.